Ταξίδι… στην «Ουράνια» Αφροδίτη - Στα Κύθηρα των τριών πελάγων

της Μαρίνας Τζόκα

Επειδή το καλοκαίρι μάς άγγιξε ήδη... και οι ιδέες άρχισαν να "πέφτουν" στο τραπέζι!           
                                             Πρόταση λοιπόν: Μένουμε.. Κύθηρα!
[Τα Κύθηρα τα γνώρισα μέσα από την αποστολή -  ρεπορτάζ μου για το "Μένουμε Ελλάδα" της ΝΕΤ. Έκτοτε τα επισκέφθηκα άλλες δυο φορές και εύχομαι να γίνουν και περισσότερες στο μέλλον!]

Γεύση Ελλάδας, άρωμα ερωτισμού, σαγηνευτική αθωότητα. Κάπως έτσι θα σας μεταφέρω, με μια αβάσταχτη δόση μαγείας, στο νησί. Αιγαίο, Ιόνιο και Κρητικό πέλαγος αγκαλιάζουν τη γη και τους ανθρώπους του τόπου αυτού, που ακολουθεί την ιστορία της χώρας από το 1864, με την υπογραφή της ένωσης της Επτανήσου με την Ελλάδα. Οι Ενετοί έλεγαν: «Όλος ο κόσμος είναι ένας κόσμος, το Τσιρίγο είναι ένας άλλος κόσμος». Και φτάνουμε στη σημερινή εποχή, με τη φωνή του Δημήτρη Μητροπάνου να μας τραγουδάει: «Τα Κύθηρα ποτέ δε θα τα βρούμε…».

Η πρώτη επαφή μου με το νησί είναι η Χώρα, στο νότιο μέρος του. Περιπλανιέμαι στα σοκάκια και θαυμάζω το κράμα της αιγαιοπελαγίτικης και κρητικής αρχιτεκτονικής, με τη γραφικότητά της να αντηχεί στα αυτιά μου και να λούζει τα μάτια μου με εικόνες μίας αλλοτινής εποχής, αλλά και στιγμές σημερινής πραγματικότητας. Το ενετικό της κάστρο, χτισμένο σε ένα από τα στρατηγικότερα σημεία του Νοτίου Αιγαίου - εξού και το όνομα που του δόθηκε ως «το μάτι της Κρήτης και των ελληνικών θαλασσών» - είναι ένα σημείο συνάντησης, πολιτισμού, ιστορίας, ρομαντισμού και αναπόλησης.

Η Χώρα όμως δεν αποτελεί το μοναδικό γραφικό σημείο του νησιού. Τέσσερα ακόμη χωριά, ο Μυλοπόταμος, τα Αρωνιάδικα, τα Καστρισιάνικα και η κουρσεμένη από τον πειρατή Μπαρμπαρόσα Παλαιόχωρα -παλαιά πρωτεύουσα του νησιού- με το ενετικό της κάστρο, έχουν χαρακτηριστεί παραδοσιακοί οικισμοί. Εξήντα ακόμη χωριά, το καθένα με τον δικό του ιδιαίτερο χαρακτήρα, συνθέτουν την προσηνή ύπαρξη του τόπου αυτού.

Και ξάφνου ακούω μία γλυκιά και γάργαρη φωνή. Έρχεται από την πλευρά του Μυλοπόταμου κι είναι η «Φόνισσα», που με καλεί στα δροσερά νερά της. Οι λιβελούλες παίζουν ανέμελες, πλατάνια και πεύκα σιγοτραγουδούν συνοδεία των πουλιών, ο ορμητικός ήχος του καταρράκτη σε ρόλο μαέστρου και εγώ να γεύομαι με όλες μου τις αισθήσεις τη δύναμη του νερού και αυτή τη γλυκιά "ψευδαίσθηση" ελευθερίας (μην ξεχάσετε φωτογραφική μηχανή και μαγιό –αν η εποχή και ο καιρός βεβαίως το επιτρέπει!).

Λίγο πιο κάτω, το μονοπάτι για την ιστορία των κατοίκων της περιοχής εμφανίζεται με την επιγραφή «Προς Νερόμυλους». Είκοσι δύο είναι στο σύνολο, εγκαταλελειμμένοι οι περισσότεροι, στέκουν στον χρόνο και ο μοναδικός αναστηλωμένος του Φιλιππή παραπέμπει στην εποχή εκείνη. Αν είστε τυχεροί κι είναι εκεί ο κύριος Φιλιππής θα σας ξεναγήσει στον μύλο του και θα σας ταξιδέψει, με τις πολλές ιστορίες που του έχει διηγηθεί ο παππούς του, σε εκείνη την εποχή.

Συνεχίζω να περπατάω και μετά από αρκετή ώρα σε αυτό το σχετικώς κακοτράχαλο και παρθένο μονοπάτι (προτείνονται: αθλητικά παπούτσια και με ιδανικότερες ώρες κατάβασης οι πρώτες πρωινές), βρίσκομαι μπροστά σε ένα καλά κρυμμένο μυστικό των Τσιριγωτών… Γαλαζοπράσινες λιμνούλες, μικροί καταρράκτες και ένα μαγευτικό τοπίο της φύσης να είναι μόνο η πρόγευση. Με μια μικρή καταρρίχηση, με σχοινιά που ήδη υπάρχουν, φτάνω στο Καλάμι. Ουδεμία πληροφορία περαιτέρω δε μου «επιτρέπεται» να σας δώσω κι αυτό διότι το μυστικό πρέπει να φυλαχτεί σκοπίμως, προκειμένου να το ανακαλύψετε μόνοι σας. Το μόνο που μπορώ να σας πω είναι πως η εικόνα αυτή θα σας μείνει απλώς… αξέχαστη! 

Στην ίδια πάντοτε περιοχή, επισκέπτομαι το σπήλαιο της Αγίας Σοφίας, τεσσάρων περίπου εκατομμυρίων χρόνων και με μια διαδρομή 270μ., όπου σε κάποια από τα σημεία του με μεταφέρει κυριολεκτικά άλλοτε 60 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και άλλοτε 30 μέτρα κάτω από τη γη, με τις ρίζες των δέντρων να ξεπροβάλλουν μπροστά μου.

Προστάτιδα των Κυθήρων, η Μονή της Παναγίας της Μυρτιδιώτισσας. Η εικόνα της Παναγίας, με το μαύρο πρόσωπο, βρέθηκε μέσα σε μυρτιές μεταξύ του 12ου και 14ου αιώνος. Αν τώρα θέλετε να απολαύσετε απίστευτα ηλιοβασιλέματα, πέραν από την Παναγία της Μυρτιδιώτισσας, με τη βοήθεια του χάρτη βρείτε τα εξής τρία μοναστήρια: Αγία Ελέσσα, Άγιος Γεώργιος στο Βουνό και Αγία Μόνη. Σε περίοπτες θέσεις και τα τρία, για πινελιές γαλήνης και απέραντης θέας στις στιγμές σας.

Για τις παραλίες του νησιού, τι να πρωτοπώ. Εκεί όπου το άγριο τοπίο συναντάει την αύρα του καυτού ήλιου, αλλά και τη φυσική σκιερότητα των βράχων και το πολύχρωμο βότσαλο τα γαλαζοπράσινα νερά βρίσκεται το Μελιδόνι και ο Χαλκός (οργανωμένες παραλίες), η Φυρή Άμμος και η «σταρ» παραλία του νησιού, το Καλαδί. Η «πισίνα» με τη χρυσή άμμο στο Διακόφτι, η Λίμνη, η Παλαιόπολη και η Βλυχάδα, ο Αβλέμονας και το φαράγγι που οδηγεί στο Διαλισκάρι, αναμένουν να αποζημιώσουν τις αισθήσεις σας! Κι αυτές, πιστέψτε με, είναι μόνο μερικές. Απαιτείται εξονυχιστική εξερεύνηση! Συμβουλευτείτε τους Τσιριγώτες κατοίκους. Με «λίγη» πίεση θα σας αποκαλύψουν κάποια από τα μυστικά τους…

Όσο για τη Χύτρα, οι ντόπιοι λένε πως άμα θέλει εκείνη μπορείς να την προσεγγίσεις. Αν ο άνεμος σας κάνει το χατίρι, τότε ο καπετάν – Σπύρος, από το Καψάλι, το πιο τουριστικό σημείο του νησιού, θα σας επιβιβάσει στο σκάφος του. Τα τιρκουάζ νερά παιχνιδίζουν στα χρυσαφί τοιχώματα και η σπηλιά με μήκος 200 μέτρων και 22μ. ύψος, θα σας ξεδιπλώσει τη μαγεία της. Σε αυτό το νησάκι λοιπόν, που στον χάρτη αναφέρεται και ως Αυγό, φυτρώνει και η Σεμπρεβίβα (sempre - viva), το κίτρινο λουλούδι της παντοτινής αγάπης, που ζει για πάντα. Θα τη βρείτε παντού στο νησί και μην ξεχάσετε να την προμηθευτείτε.

Δεν είναι τυχαίο που η Ουράνια Αφροδίτη επέλεξε να γεννηθεί στα κύματα της Τσιριγώτικης θάλασσας. Αυτός ο τόπος, που επιπλέει στον αφρό των τριών πελάγων, δε σου χαρίζεται εύκολα και απλόχερα. Σε προ(σ)καλεί όμως να τον ανακαλύψεις. Γιατί τα επτασφράγιστα μυστικά του βρίσκονται καλά κρυμμένα, αλλά αν καταφέρεις να διεισδύσεις θα τον ερωτευτείς. Κύματα θαλάσσης ή τρεχούμενα ομιλούμενα νερά του καταρράκτη, ανάσα βαριά καταπράσινης γοητείας, στοιχεία μελωδικά της φύσης και εσείς σε ρόλο πρωταγωνιστικό σε ένα έργο που γράφτηκε για σας, για μένα, για όλους μας…

Στο τέλος, δε θυμάμαι γιατί και πως επέλεξα να επισκεφθώ αυτό το νησί… Απλώς γυρίζω τον χρόνο πίσω και ανατρέχω στο τραγούδι που σας ανέφερα στην αρχή. «Τα Κύθηρα, ποτέ δε θα τα βρούμε, το χάσαμε το πλοίο της γραμμής». Εκείνο όμως… της επιστροφής.

Απόφθεγμα αυτού του ταξιδιού:

«Η ευτυχία ή η δυστυχία του ανθρώπου δεν εξαρτάται από την περιουσία ή τον χρυσό που διαθέτει. Η ευτυχία ή η δυστυχία του βρίσκονται στην ψυχή του» (Δημόκριτος)

Χρήσιμες πληροφορίες:

- Τρόποι μετάβασης στο νησί: αεροπορικώς από Αθήνα & Θεσσαλονίκη & ακτοπλοϊκώς από Πειραιά (7.5 ώρες), Γύθειο Λακωνίας (3 ώρες), Νεάπολη Λακωνίας (1 ώρα), Καστέλι Κίσσαμου Κρήτης (4 ώρες)

- Παραδοσιακά προϊόντα: φατουράδα (είδος τσίπουρου με ζάχαρη και κανελογαρύφαλλα), τσιριγώτικα παξιμάδια - λαδοπαξίμαδα, θυμαρίσιο μέλι, πάστα μήλου

- Φαγητό: «Φιλιώ» Κάλαμος, «Σκάνδεια» Παλαιόπολη, «Τοξότης» Λιβάδι, «Μηνάς» Πλατιά Άμμος, «Πλάτανος» Μυλοπόταμος

- Για ποτάκια: Χώρα, Καψάλι

- Διαμονή: Λιβάδι, Χώρα, Καψάλι (κάντε κράτηση όσο πιο νωρίς μπορείτε!)

*** Κι εάν είστε τυχεροί...

                                          

                                               Λήψη - Μοντάζ βίντεο: Μαρίνα Τζόκα